Земјата од 645.000 жители реши да го искористи своето значително богатство за да се обиде да купи оружје за Украина на отворен пазар, се разбира, легално и без зделки со сомнителни дилери како што гледате во филмовите.

Војската на Луксембург се состои од помалку од 1.000 војници, еден товарен авион, два хеликоптери што ги дели со полициските сили и помалку од 200 камиони, кои се движат од Хамви до околу 10 најсовремени борбени извидувачки возила Динго. Тие немаат тенкови, воени авиони или одбранбени ракети од типот Патриот што би можеле да и ги дадат на Украина и на тој начин да придонесат во напорите на Западот да ја вооружи таа земја.

Од својот арсенал, таа мала земја донираше само 102 противтенковски проектили и 20.000 парчиња муниција. Многу малку, но тоа беше максимумот што Луксембург можеше да си го дозволи без да ја загрози сопствената воена готовност. Затоа оваа земја од 645.000 жители реши да го искористи своето значително богатство за да се обиде да купи оружје за Украина на отворен пазар, се разбира, легално и без работа со сомнителни дилери како што гледате во филмовите.

Минатата пролет потпишаа мултимилионски договор за купување и испорака на 6.000 ракети од советската ера, но на крајот испорачаа само 600 затоа што не можеа да добијат повеќе, пишува New York Times. Во време кога залихите на западните оружја од советската ера, кои на Украина и требаат до доаѓањето на софистицираното западно оружје и тенкови подоцна оваа година, се при крај, обидот на Луксембург да го набави токму тоа оружје од советската ера се покажува – проблематичен.

Во таа земја, набргу по руската инвазија, тие формираа тим од двајца внатрешни дилери на оружје кои тргнаа да бараат комерцијални пазари во Европа и САД за да и помогнат на Украина, со што покажаа дека нивната решеност да и помогне на Украина е еднаква на онаа на нивните поголеми партнери во НАТО.

– Мали сме и немаме голема војска, а со тоа и ограничени залихи, но затоа сме и многу флексибилни, па можеме да одиме да го купиме токму она што и е потребно на Украина на пазарот и директно да им го доставиме – објаснува луксембуршкиот министер на одбраната Франсоа Бауш, кој истакна дека неговата земја била окупирана двапати во минатиот век, за време на две светски војни, поради што имаат голема чувствителност на она што се случува во Украина.

– Не можеме да му дозволиме на Путин да го прави тоа што го има намера – вели тој. Повеќето членки на НАТО донираат оружје од нивните сопствени воени резерви во прилично едноставен процес, барем кога станува збор за администрација и логистика. Од друга страна, оние кои купуваат оружје автоматски се принудени да склучуваат сомнителни зделки, особено затоа што на Украина во моментов и треба оружје од советската ера, кое често го продаваат дилери кои соработуваат со Русија, па затоа од страв не сакаат да бидат идентификувани и загрозување на нивниот бизнис во Русија.

Двојката од новоформираната единица за набавка на оружје во Луксембург, пред да почнат со набавката претпоставувале дека ќе има одредени проблеми и набрзо дознале до каде е тој проблем. Тие нарачале 6.000 ракети БМ-21 Град од производител во Чешка, кои Украинците веќе ги користеле и биле обучени да работат со нив. Но, по извесно време, Чесите повторно стапиле во контакт со нив и рекле дека поради големата побарувачка за Град по почетокот на војната, останале без ракетни делови. Работите да бидат уште полоши, повеќето добавувачи на компанијата се лоцирани во Русија или земји кои одбија да извезат опрема што може да се користи за помош на Украина, па на крајот Луксембург мораше да се задоволи само со 600 проектили.

Сепак, не пропаднаа сите нивни зделки, тие успеаја да набават оружје и друга воена помош во вредност од 94 милиони долари, што е околу 16 отсто од буџетот за одбрана на земјата, од производители во Британија, Франција, Полска и Холандија и да ја достават до Украина. Но, тоа успеаја со многу убедување, а сепак е многу мала сума во споредба со помошта од милијарди долари што досега ги донираа силите како Германија, Британија или САД. Станува збор за цифра од речиси 40 милијарди долари.

Луксембург троши помалку на својата војска од која било друга земја на НАТО – таа беше единствената земја во алијансата која одвои помалку од 1 процент од својот БДП за оваа намена минатата година (членките на НАТО се обврзаа да потрошат најмалку 2 проценти од својот БДП на одбрана, но само околу една третина од 30-те земји во моментов го прават тоа). Кога ќе се земе предвид дека се работи за земја чиј годишен БДП по глава на жител е 130.000 долари, убедливо највисок од сите членки на НАТО, а која досега учествувала во заедничките програми за помош на НАТО и ЕУ за Украина со само 25 милиони долари, јасно е зошто многу сојузници ги гледаат со презир.

– Не е толку едноставно како што изгледа. Дури и ако владата одлучи да донира повеќе пари за снабдување на украинската армија, немаме доволно луѓе кои би можеле да одлучат на што да ги потрошат тие пари толку брзо без ризик тие пари да бидат злоупотребени – тврди Бауш. Истовремено, останува проблемот да се најде оружје за купување, кое недостига на пазарот.

• Цените се напумпани, преговорите често водат во ќорсокак, а не ретко се случува некоја друга сојузничка земја да ни го зграпчи токму пред нос пред да го затвориме договорот. И тогаш кога ќе успееме да затвориме поголема зделка, како со ракетите БМ-21 Град, се случува испораката да пропадне поради ограничувањата на производството – вели Бауш. Но, иако не успеале да ги набават споменатите ракети, од истиот производител купиле 12.500 противтенковски гранати РПГ-7, верзија на советското оружје кое минатата година и го доставиле на Украина.

Засега, Луксембург не купува оружје од земјите во Африка, Источна Азија, Блискиот Исток и Јужна Америка кои се снабдени со оружје од советската ера поради загриженоста дека тоа може да биде премногу старо и неисправно. Сепак, иако не се пишува многу за тоа, напорите на Луксембург, дури и понекогаш неуспешни, се интересен пример за нација која работи тивко да продолжи да ја вооружува Украина и покрај се помалите залихи и производствениот капацитет на пазарот.