Поради натпросечно топлата зима, Европа не чувствува силен удар од енергетската криза, напротив, лошите прогнози за економијата се претвораат во поволни, а се предвидува и продолжување на благата зима, пишува The Economist.
Посетителите на Варшава во овој период од годината обично не уживаат во температури кои се приближуваат до 20 степени Целзиусови. Јануари во Билбао е обично се одликува со мраз, а не тропска клима и кратки ракави.
Сепак, оваа зима е невообичаена во многу аспекти. Низ Европа, температурните рекорди се уриваат, а цените на енергијата паѓаат: цената на природниот гас во главниот континентален центар TTF во Холандија падна на нивоата последен пат видени пред војната во Украина.
Полни складиштата за гас
Топлата есен ја одложи грејната сезона, дозволувајќи складовите да се наполнат до врв, а топлата зима овозможи надополнување. Сè на сè, Европа троши двојно помалку гас во споредба последните две зими, а метеоролозите предвидуваат благ последен дел од зимата.
Поволното време не е единствената причина за оптимизам. Снабдувањето со гас се зголемува бидејќи новите терминали за LNG почнуваат со работа. Влажната есен и ветровитата зима помогнаа да започнат хидро и ветерните турбини. Полека почнуваат да работат француските нуклеарни централи кои се затворени поради одржување.
„Сите ‘стресори’ кои ја предизвикаа енергетската криза во 2022 година се намалуваат“, забележува економистот Лајон Хирт од училиштето Херти на Универзитетот во Берлин. Падот на цените на енергијата во Европа дава дополнителен економски стимул, а показателите за деловниот сентимент растат втор месец по ред.
Стапките на невработеност на дното
И покрај мрачните прогнози, германското индустриско производство сè уште издржува. Стапките на невработеност се на дното низ Европа, а компаниите планираат да вработат повеќе работници отколку што отпуштаат, спротивно на претходните шпекулации.
Аналитичарите ги прилагодуваат претходните предвидувања и ги претвораат во позитивни. Во Goldman Sachs веруваат дека еврозоната нема да подлегне на рецесијата во 2023 година. Топлата зима ги менува перспективите на европската економија.
Прерано е да се прогласи победа
Сепак, сè уште е рано да се прогласи крај на енергетската криза. Цените сè уште се далеку над нормалата. Вкупните цени на електричната енергија се приближно двојно повисоки отколку во средината на 2021 година. Истиот гас, кој моментално чини околу 75 евра за мегават час, чинеше 10 евра пред пандемијата на коронавирус. Понатамошни падови на цените се малку веројатни, а побарувачката за индустриски гас веројатно ќе се зголеми. Електраните на гас би можеле да почнат да ги заменуваат електраните на јаглен, вели The Economist.
Иако складиштата за гас се полни, Европа сè уште е во минус, предупредува Меѓународната агенција за енергија (IEA). Тој предвидува дека токму поради овој недостаток, Европејците ги очекува предизвикувачка зима.
Време е да се преиспитаат политиките
Побарувачката за азиски гас расте и ќе продолжи да расте додека кинеската економија ќе се врати во нормала. Консултантската компанија Timera Energy вели дека пазарот на гас сè уште работи на работ на капацитетот за снабдување, што значи дека сè уште се можни остри промени на цените.
The Economist пишува дека Европа треба да внимава и да ја искористи досегашната среќа со текот на времето и дека лидерите би можеле да ја искористат можноста да ги разгледаат бројните програми за поддршка што ги воведоа во текот на летото, од кои многу се скапи, неефикасни и без цел. Тој додава дека би било паметно парите да се насочат кон ранливите области на економијата и да се инвестира во зелени политики.
Невообичаено топлото време ѝ даде на Европа одмор од големата криза, но борбата против климатските промени ќе стане поизразена и поактуелна како што избледува енергетската криза, заклучува весникот.
