Многу луѓе мислат дека никогаш не би можеле да остават дете во автомобил, но новото истражување покажува дека тоа може секому да му се случи и не е важно дали некој е „добар“ или „лош“ родител.
Д-р Дејвид Дајмонд, когнитивен невролог кој ја проучувал улогата на меморијата во таквите трагедии, открива дека огромната количина на стрес со кој се соочуваат повеќето родители на дневна основа ги прави овие типови на губење на меморијата поверојатни.
„Заборавањето на детето не е проблем од невнимание, тоа е проблем со меморијата“, вели д-р Дајмонд, професор по психологија на Универзитетот во Јужна Флорида во Тампа.
Од 1998 година, околу 950 деца умреле во жешки автомобили во САД, повеќе од половина од нив несвесно ги оставиле нивните старатели, според NoHeatStroke.org.
„Најчесто ќе слушнете дека само лоши или невнимателни родители можат да остават дете во автомобилот. Но, вистината е дека тоа може да му се случи на секого, тоа е прашање на околности”, изјави Дајмонд за Consumer Reports.
Возилото е жешка рерна на овие температури – никако не ги оставајте децата во автомобилот
Истражувањето на Дајмонд покажува дека бидејќи повеќето семејства ги менуваат секојдневните рутини во текот на летото, што ги нарушува нивните нормални шеми на однесување, трагични инциденти како заборавање на дете во врел автомобил стануваат се почести.
„Најлошото нешто што секој родител или старател може да го направи е да мисли дека вакво нешто никогаш не би можело да им се случи на нив или на некој од нивното семејство“, вели Џенет Фенел, основач и претседател на KidsAndCars.org.
Како функционира мозокот кога станува збор за меморијата?
Постојат два вида работна меморија: проспективна и семантичка. Проспективната меморија ни помага да запомниме да направиме нешто во иднина, додека семантичката меморија ни овозможува да возиме на автопилот, односно да стигнеме некаде без да запомниме јасни детали за тоа како стигнавме таму.
Додека потенцијалната меморија ни помага да ги промениме нашите секојдневни рутини и модели на однесување, кога сме под стрес или расеан, овој дел од нашата работна меморија може да пропадне.
„Мораме да го прифатиме фактот дека нашиот мозок извршува повеќе задачи и поради тоа може да се изгуби свеста за детето. Мораме да прифатиме дека човечката меморија е погрешна. Родителите можат да бидат полни со љубов и внимание, а во исто време да ја изгубат свеста за нивните деца додека се во автомобил“, предупредува Дајмонд.
Неговото истражување покажа дека конфликтите помеѓу семантичката и проспективната меморија се нормални и им се случуваат на сите, не само на родителите и старателите, речиси секојдневно.
60 минути во жежок автомобил се доволни за да биде загрозен животот на детето
Скоро 750 деца починале во изминава деценија бидејќи биле оставени во затворен автомобил на жешко време, дури и кога бил паркиран во сенка. Во САД во просек годишно умираат 30 деца затворени во автомобили кои по некое време изложеност на сонце се претвораат во „вжештени рерни“.
Медиумите и социјалните мрежи со години објавуваат предупредувања дека не треба да ги оставате децата и миленичињата во автомобилот додека „набрзина завршувате некоја обврска“.
Научното списание Temperatures објави текст во кој тврди дека доволно е детето да помине 60 минути во затворен автомобил на топло време за да му биде загрозен животот.
Имено, децата се почувствителни на температурни промени за разлика од возрасните, полесно се загреваат и многу потешко се ладат. Исто така, не се во состојба да излезат од автомобилот ако не се чувствуваат добро.
Научниците, во консултација со лекари, пресметале дека телесна температура од 40 степени Целзиусови е доволна за да ги поттикне сите симптоми на топлотен удар, што потоа може да резултираат со откажување органи, оштетувања на мозокот или смрт.
Експериментите биле спроведени со три сета возила паркирани наизменично во периодот на јуни и јули во 2014 година во градот Тампа, Аризона. Забележан е раст на температурата, а научниците разгледувале сценарија на кој начин температурата би влијаела на организмот на детето, односно на животните.
Временски, најдолго време било потребно за да се загрее комбе, а најмалку на мали автомобили со темна боја. Температурата во возилата по еден час изнесувала 46 степени Целзиусови, а воланот, седиштата и предниот дел на возилото биле уште потопли. По еден час под сенка на топло време, температурата изнесувала 37 степени Целзиусови.
По еден час изложеност на сонце или по два часа во сенка, детето или миленичето, ако се оставени во затворениот автомобил, ќе бидат во смртна опасност.
„На сите ни се има случено да влеземе во автомобил загреан на сонце и да не можеме да го допреме воланот бидејќи е прежежок. Замислете како тоа се одразува на организмот“, вели Ненси Селовер, климатолог од Универзитетот на Аризона.
