Претседателот на Турција Ердоган се обиде да ги ресетира заладените врски на Турција со Соединетите Американски Држави со покана на новоизбраниот претседател Доналд Трамп да ја посети Турција, и рече дека Трамп зборувал многу позитивно за неговата земја за време на телефонскиот разговор.

Изборната победа на Трамп оваа недела генерално беше дочекана со веселба во Турција, членка на НАТО.

Ердоган им рече на новинарите додека се враќаше од европскиот самит во Будимпешта дека се надева дека Трамп ќе ја прифати поканата.

Тој рече дека се надева оти посетата ќе ја зајакне соработката меѓу Турција и Соединетите Американски Држави и ќе доведе до односи „различни од претходниот мандат на [Трамп]“, кога судирите за голем број прашања доведоа до тоа Вашингтон да воведе казнени тарифи што ќе и наштетијана турската економија.

„Имавме искрен разговор со Трамп додека тој беше на семејна вечера [на која беа вклучени] Елон Маск и детето на Маск“, рече Ердоган за разговорот во средата, според официјалното читање на Турција.

„Тој имаше многу убави работи да каже за Турција во однос на претстојниот период. Го поканивме во нашата земја. Се надевам дека ќе прифати…“

Соработката на Анкара со Белата куќа на Трамп, исто така, може да помогне во решавањето на регионалните кризи, додаде Ердоган, кој ја води Турција повеќе од 21 година во она што противниците го нарекуваат сè поавторитарен стил, обвинувања што тој ги негира.

Американскиот претседател во заминување Џо Бајден не ја посети Турција за време на неговиот мандат, а планираната посета на Белата куќа на Ердоган на почетокот од оваа година пропадна со мало објаснување, нагласувајќи ги ладните односи.

Додека Ердоган и Трамп имаа поблиски лични врски во мандатот на Трамп како претседател 2017-2021 година, тоа беше и период на затегнати билатерални врски поради споровите за врските на Вашингтон со курдските борци во Сирија и за врските на Анкара со Москва.

Официјален претставник на АК, партијата на Ердоган изјави за Ројтерс дека Анкара очекува администрацијата на Трамп да биде пофлексибилна и поразбирлива за нејзините безбедносни потреби, особено против забранетата Курдистанска работничка партија (ПКК) во Сирија и Ирак.

Напнат прв мандат на Трамп

По изборната победа на Трамп, турската лира го достигна најсилното ниво во последните неколку недели, додека акциите во Истанбул оттогаш пораснаа за повеќе од 5%.

Министерот за трговија Омер Болат во четвртокот рече дека очекува Трамп да ги намали тарифите за извозот на челик и текстил на Турција, иако Трамп вети дека ќе воведе царини од 10 отсто за сите увезени стоки.

Последиците сè уште траат од недоразбирањата меѓу Турција и Соединетите Американски Држави за време на првиот мандат на Трамп, кога Вашингтон беше лут поради купувањето на руски противракетен одбранбен систем од Турција и затворањето на американските граѓани, вклучително и свештеникот.

Турската економија го сноси најголемиот дел од оптоварувањата, вклучително и повисоките царини за увоз на метали наметнати од Трамп во 2018 година, што придонесе за првата од серијата валутни кризи во лирата што предизвика години на зголемена инфлација, пренесува Катимерини. 

Напорите се зголемија во 2019 година кога Турција започна упад против сириската курдска милиција која Анкара ја нарекува терористичка група, но која е сојузник на САД против Исламската држава.

Во тоа време, Трамп се закани дека „целосно ќе ја  уништи“ економијата на Турција поради операцијата. Тој му испрати писмо на Ердоган во кое порача: „Вие не сакате да бидете одговорни за колење на илјадници луѓе, а јас не сакам да бидам одговорен за уништувањето на турската економија – и ќе го направам тоа“.

Синан Улген, поранешен турски дипломат и директор на Центарот за економски и надворешнополитички студии (ЕДАМ), рече дека Анкара веројатно ќе биде среќна со победата на Трамп на краток рок, што ќе го олесни отворањето на дијалогот по годините на застојот за време на администрацијата на Бајден.

Но, пошироките разлики во надворешната политика за прашања како што се израелско-палестинскиот конфликт и Сирија сè уште може да станат трнливи на долг рок, додаде тој.

„Анкара ќе се обиде да создаде агенда насочена кон ресетирање на турско-американските врски. Ова лесно може да се претвори во повеќе трансакциски односи со кои Трамп може да се зафати“, рече тој. „Какви ќе бидат очекувањата на САД од Турција во такви односи, тоа треба да се расчисти, пренесе Ројтерс.