Европската комисија (ЕК) презентираше детален план за целосно прекинување на енергетската зависност на Европската Унија од Русија до 2027 година.
Планот е опишан како најсеопфатен напор на блокот досега за прекин на увозот на руски гас, нафта и нуклеарно гориво – зависност за која критичарите велат дека долго време го компромитира суверенитетот на ЕУ и ја финансира воената машина на Кремљ во Украина.
„Енергијата што доаѓа на нашиот континент не треба да плаќа за агресивна војна против Украина“, рече претседателката на ЕК, Урсула фон дер Лајен, додавајќи: „Ова им го должиме на нашите граѓани, на нашите компании и на нашите храбри украински пријатели“. Зависноста на ЕУ од руската енергија значително се намали од 2021 година, оттогаш рускиот гас сочинуваше 45% од увозот. Оваа бројка сега изнесува 19%, се вели во соопштението на ЕК. Рускиот јаглен сега е забранет, а увозот на нафта се намали од 27% на почетокот на 2022 година на само 3%. Сепак, како што признава Комисијата, во 2024 година имаше скромно закрепнување на увозот на руски гас, што предизвика итни повици за координирано постепено укинување на увозот. Сите нови договори за руски гас – и течен (LNG) и преку цевковод – ќе бидат забранети, а купувањата на спот-пазарот ќе бидат суспендирани до крајот на 2025 година.
ЕУ има за цел да го запре целиот преостанат увоз на гас од Русија до 2027 година. Националните влади, вклучувајќи ги пријателските на Кремљ Унгарија и Словачка, ќе мора да презентираат индивидуални планови за постепено укинување на увозот до крајот на годината. Планот за следење, исто така, е насочен кон честопати занемарениот извоз на нуклеарна енергија од Русија. Земјите-членки кои сè уште се потпираат на реактори дизајнирани во Русија ќе бидат охрабрени да обезбедат алтернативни извори на нуклеарно гориво. Брисел, исто така, ќе преземе мерки за блокирање на новите договори што вклучуваат руски збогатен ураниум.
„Нема да има повеќе евра што се влеваат во воениот ковчег на Русија. Вашиот гас ќе биде забранет. Вашата флота во сенка ќе биде запрена“, рече комесарот за енергетика Ден Јоргенсен. Унгарија се спротивставува на планот на Европската комисија за насилно повлекување на гасот од Русија до 2027 година, изјави унгарскиот министер за надворешни работи Сијарто. Тој нагласи дека одлуката на Европската комисија сериозно го нарушува суверенитетот на земјите од ЕУ и ја загрозува енергетската безбедност на Унгарија.