Украинскиот претседател Володимир Зеленски ги повика Европејците да се обединат, меѓу себе, но и со идната американска администрација на Доналд Трамп, нагласувајќи дека трансатлантската соработка е неопходна за да се придвижи кон траен мир во Украина.
Доналд Трамп, кој се враќа во Белата куќа на 20 јануари, вети дека ќе воспостави мир во Украина „во рок од 24 часа“, предизвикувајќи загриженост кај Европејците кои се плашат да бидат исклучени и Киев кој не сака „принуден“ мир по повеќе од илјада денови на конфликт, пренесува Франс прес.
Зеленски денеска зборуваше на самитот со лидерите на ЕУ во Брисел.
„Европските гаранции нема да бидат доволни за Украина… Вистинските гаранции за нас, сега и во иднина, се во НАТО“, рече Зеленски.
„Само заедно САД и Европа можат навистина да го запрат (рускиот претседател Владимир) Путин“, рече тој.
Лидерите на ЕУ денеска инсистираа дека не може да се донесе одлука за разурната Украина без нејзино одобрение или зад грбот на нејзините европски партнери, зборувајќи на помалку од еден месец пред новоизбраниот американски претседател Трамп да ја преземе функцијата, пренесува АП.
Покажувајќи солидарност на самитот во Брисел со украинскиот претседател Зеленски, многу лидери на ЕУ повторија варијации на она што стана мантра – ништо за Украина без Украина, ништо за безбедноста во Европа без Европејци.
Многу Европејци стравуваат дека најавата на Трамп за брз крај може да значи лош договор за Украина.
Друга голема загриженост е дека Путин би можел да го искористи периодот на транзиција меѓу двете администрации во САД за повторно да се вооружи и да предизвика поголеми конфликти.
Во Европа се шират гласини за можни мировни преговори веќе во 2025 година, а се зборува и за тоа дали ќе бидат потребни европски мировници за да се спроведе договорот што ќе биде постигнат, но европските лидери се обидуваат да стават крај на шпекулациите за тоа што се подготвени да направат за да избегнувајте отворени карти кон Русија, пишува АП.
Според нив, сега приоритет е да се зајакне позицијата на Украина доколку Зеленски одлучи дека е време за преговори.
За предлогот за мировните сили што ќе гарантираат евентуално примирје, Зеленски рече дека многу точки сè уште остануваат нејасни, дека Украина ја поддржува секоја иницијатива, но дека треба да се разработат деталите и да бидат конкретни за тоа.
Приоритет е Украина „да не биде принудена да го прифати мирот што ќе и биде диктиран“, изјави вчера германскиот канцелар Олаф Шолц по пристигнувањето во Брисел. Шолц рече дека е важно да се обезбеди „долгорочна помош за Украина“ и дека мора да биде јасно дека Европејците се подготвени да дадат онолку колку што е потребна поддршка, противвоздушна одбрана, артилерија, муниција.
На прашањето за Трамп, Шолц рече дека неговиот впечаток од разговорот со него е дека е можна добра соработка меѓу Европа и САД. Тој рече дека „принципот е секогаш – нема одлука надвор од Украина, а секако тоа значи и надвор од европските земји“.
Шефот на европската дипломатија Каја Калас изјави дека секој притисок за прерано започнување на преговорите ќе биде лоша работа за Украина.
Слична порака имаше и луксембуршкиот премиер Лук Фриден.
„Треба да бидеме со Украина и секој чекор треба да се направи со Украина и во присуство на Европската унија. „Иднината на Украина се решава во Европа, а не на друго место“, рече тој.
Холандскиот премиер Дик Шуф истакна дека само Украина може да ги постави условите за преговори, но дека Украина се уште не покажала дека е подготвена да го стори тоа.
Иако на самитот со Зеленски денеска не се зборуваше за можни преговори, тие би можеле да бидат отпочнати наскоро. Путин денеска изјави дека е подготвен да се сретне со Трамп во секој момент, а Трамп постојано повикуваше на отворање на преговорите меѓу Русија и Украина.
Додека чекаат, Европејците сакаат пред сè да се осигураат дека Украина е во силна позиција.
„Нашите пријатели и уште повеќе нашите непријатели внимателно набљудуваат како ќе продолжиме да ја поддржуваме Украина. Затоа, нашата поддршка треба да биде цврста“, рече претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен.
Европејците ветија најмалку 30 милијарди долари финансиска помош за Украина во 2025 година, од кои голем дел ќе и овозможат да купи оружје, велат дипломатите. Тие исто така сакаат да и помогнат на Украина да ја преброди зимата во време кога Русија секојдневно ја таргетира енергетската инфраструктура на Украина.
Запрашан што чувствува за претстојното доаѓање на Трамп во Белата куќа, Зеленски прво рече „Добре дојдовте Доналд“, а потоа објасни колку е клучно за САД да останат со Украина.
„Имам намера да го слушам, да го слушнам неговото гледиште и да го изразам нашето. Се надевам дека ќе ме разберат, бидејќи без разлика дали сме политичари или бизнисмени, сите сме луѓе и сите, мислам, имаме исти емоции“, рече Зеленски.
