Големите брендови како Лидл, Кока-Кола и Лореал мора да престанат да се рекламираат на проруските медиуми на Балканот, им порачаа членовите на Европскиот парламент на компаниите во писмо, објави Политико. Во својот одговор, Lidl рече дека тие „значително го намалиле“ трошењето за реклами на ТВ Пинк и ТВ Хепи од средината на 2023 година и дека престанале да се рекламираат во 2024 година.
Петнаесет брендови треба „ригорозно да ги прегледаат своите рекламни политики за да се осигураат дека нема да ги финансираат, дури и ненамерно, медиумските куќи познати по ширење дезинформации“, се вели во писмото испратено во четвртокот од бугарскиот европратеник Андреј Ковачев и 15 други пратеници од десниот центар, социјалисти и Зелените.
Целните компании вклучуваат Lidl, Delhaize Group, Procter & Gambler, Coca-Cola, A1, Yettel, Ferrero, Heineken, Mars, Mondelez, L’Oreal, GlaxoSmithKlein (GSK), Bosch, Samsung и Amazon.
Ковачев изјави за Политико дека „антидемократските наративи претставуваат сериозна закана за демократијата“, особено „во оваа клучна изборна година“, мислејќи на изборите во ЕУ. Претставниците на ЕУ и експертите за дезинформации предупредуваат на зголемен бран лажни вести на интернет и обиди на странски земји да влијаат врз гласањето пред изборите за Европскиот парламент во јуни.
„Многу медиумски организации кои промовираат проруски дезинформации често користат реклами купени од реномирани компании за да го зајакнат својот кредибилитет“, рече Ковачев, додавајќи дека овие брендови не биле секогаш свесни дека на крајот може да „поддржуваат проруски пропагандни канали“.
Балканската иницијатива за слободни медиуми – невладината организација со седиште во Брисел која стои зад овој потег – објави во 2023 година дека светските брендови, преку агенции и фирми за адтехнологија, трошат стотици милиони евра на српски и бугарски медиуми кои шират владина пропаганда и поврзани приказни што ги поддржува Кремљ од почетокот на инвазијата на Украина.
Српските ТВ Пинк и ТВ Хепи, кои во голема мера се потпираат на приходите од реклами од меѓународни компании – емитуваат лажни тврдења дека самата Русија била „под агресија“ и „принудена“ да спроведе „специјални воени операции“ во Украина, еуфемизам што го измислиле Москва и се однесува на војната во Украина.
„Огласувачите самите не поставуваат реклами на Интернет, технолошките компании го прават тоа наместо нив. За жал, ова води до искривување на информациите“, објасни Клер Аиткен, извршен директор на Check My Ads, непрофитна организација со седиште во САД која помогна во изготвувањето на извештајот.
„Во овој момент, огласувачите треба редовно да ги проверуваат своите реклами за ова прашање. И бидејќи финансирањето на пропагандата и говорот на омраза е лошо за сите нас, сите ние треба да бараме потранспарентен систем за рекламирање“, рече Ајткен.
Не се работи само за пари, се наведува во писмото на пратеникот. Угледот и моќта на овие брендови „ненамерно им дава легитимитет на овие медиуми, што го влошува ширењето и влијанието на дезинформациите“.
Европратениците бараат од компаниите да застанат на страната на „вистината и интегритетот со внимателно прераспределување на буџетите за рекламирање подалеку од платформи кои ги компромитираат овие основни вредности“.
Портпаролот на ГСК изјави за Политико дека компанијата не се рекламира на Балканот.
Портпаролот на Лидл рече дека тие веќе презеле акција „неколку месеци пред ова писмо“ и дека „значително го намалиле“ трошењето за рекламирање на ТВ Пинк и ТВ Хепи каналите од средината на 2023 година и престанале да се рекламираат на вториот во 2024 година.
Лидл нема договорни односи со ниту еден „проруски медиум во Бугарија“, додаваат тие.
Ниту една од другите целни компании не одговори на барањето на Политика за коментар до објавувањето на текстот.
