На само два дена од ратификацијата на Преспанскиот договор во Грција најактуелно е прашањето за придобивките на земјата од Договорот од Преспа. На Интернет страницата на грчкото Министерство за надворешни работи се одговара и на најчесто поставуваното прашања: Дали ние ги признаваме „македонската нација“ и „македонскиот јазик“? Одговорот е: Договорот, не го признава „македонскиот народ” или „македонската нација”.
Јасниот и гласен одговор на прашањето на грчкото МНР ви го пренесуваме интегрално:
1) Договорот го дефинира само „државјанството” на граѓаните на соседот, што е правна врска меѓу граѓанинот и државата. Покрај тоа, ПЈРМ формално ѝ потврди Грција преку Меморандумот за разбирање од 16/1/2019, кој е правно обврзувачки за ПЈРМ, дека употребата на терминот „националност” во англиската верзија на Преспанскиот договор се однесува само на „државјанство”. Всушност, и Грција и ПЈРМ во своите официјални преводи на Договорот го припишале англискиот термин „националност” на зборот „државјанство” (т.е. „државјанство”). Покрај тоа, во сите меѓународни текстови (и конвенционални и не-договорни) терминот „националност” означува националност, а не национално потекло.
2) Денес, и повеќе од 25 години, во пасошите на македонските државјани, државјанството е дефинирано со зборот „македонски” („македонско”). Од 2009 година, дури и за ПЈРМ, важи визната либерализација за Шенген зоната за граѓаните со тие пасоши.
(3) Од стапувањето во сила на Договорот, “/ државјанин на северна Македонија” се додава на сите патни исправи во државјанство, на терминот што веќе е во употреба.
4) Преспанскиот договор не ги споменува и не ги регулира етничките прашања. Покрај тоа, измената на Уставот на БЈРМ вели дека „државјанството не ги специфицира, ниту пак ја утврдува етничката припадност на граѓаните на земјата”. Ова се наведува експлицитно и обврзувачки за БЈРМ во вербална белешка испратена од Скопје.
5) Според ова, Договорот, не го признава „македонскиот народ” или „македонската нација”. Освен тоа, договорот не го негира правото на грчките граѓани да ги нарекуваат граѓаните на нашата соседна земја според условите што ги користат денес (член 7).
Јазик
1) Третата конференција на Обединетите нации за стандардизација на географските називи одржана во 1977 година во Атина го призна „македонскиот” како службен јазик. Сепак, во својот говор во септември 1959 година, министерот за надворешни работи Е. Авероф истакна: “Македонскиот јазик што се зборува во Скопје не се зборува во грчка Македонија и има граматика и синтакса”.
2) Означувањето на македонскиот јазик, со кодот име “МК, МКД”, се користи од 1994 година, без ѕвездички, како што се гледа на официјалната интернет страница на ООН (види страници 1 и 94), и како што е формално претставено од Меѓународната организација за стандардизација со ISO 639-1 и 639-2:.
3) Договорот експлицитно вели дека службениот јазик на соседот спаѓа во групата словенски јазици, и „не е поврзан со античката грчка култура” на Македонија и “не е поврзана со […] историјата, култура и наследството на Македонија (член 7 (4).
4) Исто така, според Договорот, грчките граѓани го задржуваат правото да продолжат да се однесуваат кон горенаведениот јазик под условите што ги користат во моментов (член 7 (5).
Трговски марки
1) Преспанскиот договор не влијае на валидноста на грчките трговски марки под името Македонија. Особено, одредбите за трговски марки се целосно компатибилни со европското законодавство и со меѓународното право, а особено со Договорот за комерцијална сопственост од Мадрид. Ова значи дека трговските марки регистрирани од грчки компании на национално, европско или меѓународно ниво и кои содржат референци за Македонија се целосно заштитени.
2) Статусот на соседната земја како иден кандидат за членство во ЕУ подразбира обврска да се прилагоди на европското acquis. Производите со ознака за потекло (ЗНП), како и производите за географска ознака (ПГИ) кои се поврзани со Македонија, веќе се идентификувани со постојните прописи на ЕУ и се однесуваат исклучиво на Македонија. Македонското вино, на пример, е вградено во регулативата на ЕУ. По својата природа, географските дефиниции се однесуваат на специфични региони, а не на цели држави. Фактот дека договорот содржи експлицитна референца за работењето на меѓународната група експерти во рамките на ЕУ ги гарантира интересите на претпријатијата на нашата земја како земја-членка.
3) Договорот создава услови за дијалог помеѓу двете деловни заедници на двете земји кои со добра волја ќе најдат излез и решенија за други прашања кои можат да бидат поврзани со брендови и корпоративни логоа во иднина. Во секој случај, она што е загарантирано во европското и националното законодавство е внесено и не се менува.
