Откако американските трупи се повлекоа од Авганистан во август 2021 година, талибанците се вратија на власт со молскавична брзина. Оваа радикална исламистичка група тогаш вети дека ќе го промени начинот на владеење во споредба со периодот од 90-тите и ќе овозможи поголемо уживање на човековите права.
Талибанците ветија дека ќе ги почитуваат правата на жените во рамките на нормите на „исламскиот закон“. Портпаролот на групата, Сухаил Шахин, тогаш изјави дека на жените ќе им биде дозволено да одат на училиште, а се зборуваше и за голем број други работи кои на крајот беа забранети.
Ветувањата за помек пристап наидоа на скептицизам, и дома и во странство. Над еден милион Авганистанци, наводно, ја напуштиле земјата откако талибанците ја вратија власта.
Шеснаесет месеци подоцна, се чини дека талибанците го прекршија зборот и навидум го направија спротивното од она што го ветија. Беа донесени низа декрети со кои се вратија правата на жените, кои беа изградени во последните две децении. Жените и девојчињата се соочуваат со ригорозни забрани, меѓу другото, во образованието.
Само неколку дена по преземањето на власта, талибанците повторно го основаа Министерството за пропагирање доблести и спречување пороци како чувар на јавниот морал, чија задача е да ја спроведува талибанската верзија на исламскиот закон. Оттогаш, фокусот на Министерството е систематско уништување на правата на жените во земјата.
Еве неколку сегменти каде се прекршуваат правата на жените:
Образование
На 12 септември 2021 година, талибанците објавија дека жените можат да посетуваат универзитети во одделни училници од мажите додека носат задолжителен хиџаб. Но, во март 2022 година, владата им забрани на девојчињата да посетуваат средно училиште. Средните училишта за девојчиња требаше да продолжат на 23 март 2021 година, по неколкумесечни затворања наметнати откако талибанците ја презедоа власта, но талибанците наредија уште едно затворање на училиштата само неколку часа откако требаше да се отворат.
Во нивниот последен чекор за сузбивање на образованието на жените, талибанците во вторникот го забранија универзитетското образование за сите студентки. Во дописот што го објави Министерството за образование се наведува дека одлуката е донесена на седница на владата и дека наредбата ќе стапи на сила веднаш.
Јавни простори
Пристапот на жените до јавните простори е значително ограничен откако талибанците се вратија на власт. Претходно им беше дозволено да ги посетуваат парковите три дена во неделата, а на мажите останатите четири, но на 10 ноември на жените им беше забранет влез во сите паркови во Кабул, дури и кога беа придружувани од роднини.
Истиот ден, талибански функционер во Кабул објави дека на жените ширум земјата ќе им биде забрането да користат спортски сали. Портпаролот на Министерството за пропагирање на доблести рече дека забраната е воведена затоа што луѓето ги игнорираат наредбите за сегрегација и поради тоа што жените не носат хиџаб.
Жените во Авганистан повеќе не можат да работат во повеќето сектори. Талибанците им наредиле на вработените жени да останат дома по преземањето на власта во август 2021 година, велејќи дека не се безбедни во присуство на војници.
Патување
Правото на жените да патуваат во Авганистан и во странство е исто така ограничено. Кон крајот на минатата година беше објавено дека на жените ќе им треба машки придружник за да патуваат на долги растојанија во земјата. Секоја жена која патувала подалеку од 75 километри (46 милји) морала да биде придружувана од машки придружник. Мохамед Садик Хакиф Махаџер, портпарол на Министерството за пропагирање на доблести, тогаш за CNN изјави дека новиот закон треба да ги спречи жените да предизвикуваат каква било штета.
Новите правила исто така ги повикуваат возачите да не пуштаат жени во своите автомобили кои не носат хиџаб. И во март, на авганистанските авиокомпании им беше наредено да им забранат на жените да се качат на летови, освен ако не се придружени од машки придружник.
Женска облека
Ова лето, врховниот водач на талибанците Хибатула Ахунџада им нареди на жените целосно да се покриваат, вклучително и лицето, јавно. Декретот сугерираше дека жените треба да останат дома секогаш кога е можно, бидејќи тоа е „најдобрата опција за придржување до шеријатскиот хиџаб“.
Талибанските власти, исто така, им наредија на телевизиските новинарки да ги покриваат лицата додека се појавуваат на телевизија.
Откако се вратија на власт, талибанците го укинаа Министерството за женски прашања, клучното тело за унапредување на правата на жените преку законодавство. Тие, исто така, го поништија Законот за насилство врз жените, потпишан во 2009 година за заштита на жените од злоупотреба – вклучително и принуден брак.
Ограничувањата на талибанците за жените предизвикаа меѓународна загриженост и веројатно дополнително ќе ја изолираат земјата на светската сцена со оглед на неуспехот на секаков вид протести против одлуките на владата.
