Како што пандемијата на „ковид-19“ се претвори во невидена глобална криза, а вакцините сè уште ги нема, еден од клучните медицински помагала во фокусот на науката, медицинската индустрија и јавноста во моментов се маските.
Истражувањата потврдија дека маските делуваат, особено во комбинација со други епидемиолошки мерки, како што се оддалеченост и миење раце. Во последно време, антивирусните маски стануваат сè попопуларни.
На официјалната веб-страница на компанијата се наведува дека вирусите и бактериите се филтрираат во повеќеслојна структура (околу 99%) и дека тие се значително уништени кога доаѓаат во контакт со ткивото. Антивирусните својства се должат микро-честички од бакарен оксид кои се нанесуваат на слоевите на маската. РиниГАРД тврди дека не постои ризик од само-инфекција кога ќе се допре површината на маската. Маската е 100% погодна за рециклирање и отстранување, а исто така е погодна и за чувствителна кожа. Не предизвикува иритација. Има сертификати CE и FDA.
Идејата е дека треба да се овозможи постојано да се носи маската без дезинфекција или перење, и дека бакарниот оксид ги уништува вирусите додека се носи за да се намали ризикот од пренесување на вирусот од површината на маската на очите, носот и устата. Не е научно неосновано затоа што бакар оксидот навистина ги уништува вирусите. Овој ефект е одамна познат во медицината. Сето ова звучи многу практично и интересно затоа што поголем ефект на заштита се добива за помалку пари и со помалку проблеми со миење, одржување и отстранување на можна инфекција од маската.
Развојот на антивируснитре маски треба да се смета како значаен во поширок контекст на развој на повеќе маски. Имено, пандемијата предизвика глобален недостиг на проверени маски на затоа што ги користат милијарди луѓе секој ден, а важно е дека секогаш има доволно, особено за медицинскиот персонал.
Бидејќи цените на маските се зголемија од почетокот на пандемијата, обврската за нивно носење е исто така финансиски проблем, особено за посиромашните, побројни семејства во кои секој член мора да ги користи секој ден – да одат на училиште, работа, јавен превоз, продавници и сл.
Конечно, маските за еднократна употреба кои се фрлаат по релативно кратка употреба се исто така голем проблем со животната средина. Затоа некои компании развиваат биоразградливи маски.
Ваквата состојба сигурно ќе продолжи некое време, и, меѓу другото, доведе до ширење на збунетост и дезинформација за маските.
Поради сето ова, повеќекратните, а особено антивирусните маски се наметнуваат како можно важно решение за голем број проблеми.
Но, важно е правилно да се разбере како тие делуваат и што можеме и што не можеме да очекуваме од нив.
Антивирусната маска е маска која убива или елиминира вируси за кратко време, истовремено обезбедувајќи ги основните перформанси на филтрирање на капките што пренесуваат вируси.
Тие, меѓу другото, се важни затоа што вирусот САРС-КоВ-2 може да преживее долго време на површина на маската. Ова создава можност за секундарна инфекција. Имено, многу луѓе имаат потреба да ги прилагодуваат маските што ги прават непријатни, а потоа да го допрат лицето. Ако капките што содржат вируси се заглавени на површината на маската, постои опасност тие да бидат пренесени на телото.
Една неодамнешна студија покажа дека САРС-КоВ-2 преживува во околината исклучително долго време. Во аеросол во воздухот може да преживее најмалку 3 часа, на пластични и челични површини најмалку 72 часа, и на бакарна површина која има одредени антимикробни својства повеќе од 8 часа. Се разбира, не сите вируси ќе преживеат, но некои може да бидат доволни за инфекција. Затоа, антивирусните маски се многу корисни на места каде што концентрациите на вируси се високи, како што се болниците и области за изолација на пациенти.
Во моментов во светот се развиваат антивирусни маски кои работат на различни принципи. Најголем предизвик во дизајнирањето на истите е што треба да го убијат вирусот за кратко време, идеално за неколку секунди. Иако има многу антивирусни материјали, нивната стапка на убивање на вируси допрва треба темелно да се провери. Во исто време, антивирусните материјали мора да бидат безбедни за здравјето на луѓето.
Многу институции користат наноматеријали или нанореагенси кои имаат скриени опасности и бараат понатамошно експериментално верификување. Исто така, антивирусните материјали мора да имаат добра издржливост.
Повеќето современи истражувања се фокусираат на развој или избор на антивирусни материјали. Сепак, овие материјали можат да предизвикаат безбедносни проблеми. Затоа, антивирусните раствори засновани врз физички решенија може да бидат подобар избор – на пример, маските можат да користат површински материјали кои немаат атрактивни својства или површини со наноструктури кои имаат антивирусни својства. Сепак, ваквите материјали сè уште се развиваат.
Израелска компанија развива маски кои содржат порозна графинска пена која ги запира капките на вирус. Тие треба да бидат во можност да се дезинфицираат со минување електрична енергија низ нив откако ќе се носат.
Во Хонг Конг, еден тим развива маски со дијамантски наночестички. Според авторите, овие честички се врзуваат за вирусните делови и ги уништуваат.
Израелска компанија развива маски во ткаенината во која што се вградени честички од цинк оксид. Тие ослободуваат јони кои реагираат со протеините на вирусот и ги деактивираат.
Исто така, постои концепт на маска во која се користи сол. Капките што содржат вирус застануваат на ткивото кое содржи натриум хлорид. Капките прво ја раствораат солта, а потоа, како што испаруваат, тие повторно се кристализираат, уништувајќи ја структурата на вирусот.
Сите овие маски се развиваат и истражуваат. Нивните концепти се интересни, но ќе биде потребно време да се покаже колку се ефективни.
