Поемата СЕРДАРОТ од Григор Прличев
Пискотници и плач се слушаат од Галичник во Река.Каква ли несреќа ги збраИ мажите и жените, што сите в тажна екаја плачат судбата си зла?Пискотници и плач се слушаат од Галичник во Река.Каква ли несреќа ги збраИ мажите и жените, што сите в тажна екаја плачат судбата си зла?Даљ нивите житородни град пустошен ги фатил, иљ скакулци ги покрил рој,Иљ султанот даночници ним пред време им пратилда збира тежок данок тој?Ни нивите житородни град пустошен ги фатил,ни скакулци ги покрил рој, Ни султанот даночници ним пред време им пратил,да збира тежок данок тој;Но Кузман падна јунакот наш убиен од Геги,мартолозот ни прочут в бој,Та ќе ги гази разбојник од сега наш’те меѓи, што да ги брани нема кој.Земјоделци, Деметрини прислужници, сè такаговореле за гласот зол;А жените си кинеле образите од макаи коси корнеле од бол. А гласот голем растел сè и високо се дигнал,ко брзокрил Борéј. За часДо селата им соседни се пренесол и стигналнесреќниот и зловешт глас.На веста грозна сираче и вдовица си пуста заплакале во својот дом;А орачот вчас останал со зината си уста,ко погоден од огнен гром.Одненадеж стропотиле ноѕе од народ силно,И Албанци торжественоНа рацете го носеле мртвото тело милно –четворица мажествено.Испотени пред портата телото оставајќи, и мажи и жени наедно,И народ од соседните им села помагајќи,го внесле трупот заедно.Пискотници од секаде жалостиво одѕивааи офкања од тежок бол, Ко сите да го плачеле најмилото, што имаана земјата, свој живот гол.Крај телото од Кузмана и коњот, жаљба жива,си вискал облеан во крв,Па претажно кон јунакот свивајќи својта грива, ја копал земјата – ат прв.Со чекор треплив мајката в неизвесност зар полна,се двоуми за еден миг,Но рипна, кога плачот општ го чу и веста болна;го спомна сонот в страшен крик; Ко лавица првостинка, што лавчето ù го гонат,да ù го грабнат плодот прв;Та тогаш и најтврдите од очи солѕи ронат:го стигна жаљта својот врф;Плакојте се одѕивале низ целото им село, а Неда туљбенот си вчасОд главата го исфрли и откри коси и чело,та плачот растел в сиот глас…Албанците гологлави со сочувство жалејќи,пристапиле со изглед благ,И рацете на градите прекрстени држејќи.Најстариот од сред ниф пак: „И ако плачеш“, рекол тој, „о мајко, в пусто не е,от’ изгуби ти таков син,Што песни за подвизите потомството ќе пеена син ти, зашто бил ко џин;За делата му јуначки ќе си го прославуваат придружници на Арес смел,А тебе, мајко јуначка, ќе ми те возвишуваатпоетите од светот цел.Па ти, ак’ сакаш, послушај: Смири ја жаљта врела,што за него ќе зборам јас, А добро е да слушаат за славните му дела,молчејќи сите и без глас…“Григор ПрличевПискотници и плач се слушаат од Галичник во Река.Каква ли несреќа ги збраИ мажите и жените, што сите в тажна екаја плачат судбата
