Војната во Босна и Херцеговина: Како НАТО ја испрати најголемата мисија во 20 век

„На крајот на 1994 година, Американците конечно почнаа да го разгледуваат тоа – и тогаш од тој концепт излезе контингент од 20 000 американски војници на идниот ИФОР“, вели Џејми Шеј. Истражувач од белградскиот Центар за безбедносна политика (БЦСП), Вук Вуксановиќ, се согласува дека улогата на Соединетите држави била клучна.

„Еден британски дипломат во НАТО рече дека за сè се дебатира демократски во НАТО, но гласањето е како што велат Американците – се знаеше која е водечката сила и без чие учество немаше ништо.

„Европските сили беа многу скептични во врска со воената интервенција во поранешна Југославија во раните 90-ти, а единствениот што имаше мускули и капацитет беше Вашингтон.

Клучните одлуки беа донесени на Дејтонската мировна конференција, што се одржа од 1 до 21 ноември 1995 година, во воената база во Дејтон, во американската сојузна држава Охајо.

„До Дејтонскиот договор, Американците не размислуваа за испраќање војници – ова беше сериозно дискутирано само на сред преговори во базата Рајт Патерсон.

„На сето ова влијаеше и мисијата во Сомалија, која помина со многу жртви две години порано, иако многу повеќе меѓу Сомалијците.

Ковачиќ вели дека прашањето за воено присуство е многу полесно да се реши во преговорите отколку друго важно прашање – мапите и поделбата на контролата врз територијата.

Што е магичната клаузула од Дејтон?

Членот 1А од Дејтонскиот договор дефинира дека меѓународните мировни сили ќе бидат формирани под раководство на НАТО, дека нивниот мандат ќе биде одреден со резолуција на Обединетите нации и дека ќе преземат должности од силите на УНПРОФОР

„Во тоа време, партиите веќе беа исцрпени, на сите им беше јасно дека ќе останат длабоки поделби, но немаше сила за понатамошна борба.

„Имаше и зона на раздвојување што дополнително ги влоши можните конфликти – сè помина во најдобар ред.

Портпарол на НАТО во тоа време рече дека решението за ефикасноста на мисијата се најде во давањето широки овластувања на воените сили.

„Во воениот дел од договорот имаше магична клаузула која му даваше на НАТО високо ниво на суверенитет во воздушниот простор, телекомуникациите, сообраќајот, границите, а со цел да се подобри ситуацијата, тој степен на суверенитет ќе биде пренесен на властите во Босна и Херцеговина.

Пронајдете не на следниве мрежи:©ПУЛС24.МК Вестите на интернет страницата на редакцијата ПУЛС24.МК може да се користат исклучиво за лично информирање. Без писмена дозвола од ПУЛС24.МК или посебен договор, не е дозволено преземање, користење или реемитување на вестите.