Престапната година позната и како меѓусебна година или бисексуална година е календар што содржи дополнителен ден кој се додава за да се синхронизира со астрономската или сезонската година.
Затоа, според Грегоријанскиот календар, секоја престапна година има 366, наместо вообичаените 365 дена, така што февруари се продолжува на 29 дена.
Со векови, обидот да се синхронизираат календарите со должината на природната година било извор на збунетост, сè додека концептот за една година на транзиција не обезбедил начин за синхронизирање на времето.
„Се се сведува на фактот дека бројот на вртења на Земјата околу сопствената оска, или денови, не е еднаков или на кој било начин е поврзан со тоа колку време е потребно за Земјата да патува околу сонцето“, вели Џон Лоу, раководител на Националниот институт за стандарди време и фреквенција и технологија (NIST).
Сончева или тропска година е приближно 365 дена 5 часа 48 минути и 46 секунди, и ниту еден целодневен календар не може да одговара на тој број, а навидум игнорирањето на навидум мал дел од времето создава многу поголем проблем отколку што можеме да замислиме.
Докази за ова се наоѓаат во историјата – од диви движечки датуми до придружен социјален, земјоделски и религиозен хаос. Поради ова, поголемиот дел од современиот свет го усвои Грегоријанскиот календар и неговиот скок систем за да ги следи сезоните со денови и месеци.
Античко управување со времето
Обидите да се прилагодиме на нашиот природен распоред од самиот почеток не биле славни. Уште од сумерскиот календар создаден пред околу 5000 години, годината едноставно била поделена на 12 месеци, од кои секоја траел 30 дена.
Нивната 360 дневна година била скоро една недела пократка од нашето годишно патување со изгрејсонцето.
„Во времето на египетското усвојување на овој календар, тие биле свесни дека имаат проблем, но тие не додадоа денови, туку само ќе додадат уште пет дополнителни денови на крајот на годината за да слават“, објаснува Лоу за National Geographic.
Раните Египќани (околу 3100 година пред нашата ера) и други народи од Кина до Рим некогаш користеле лунарни календари за да следат време. Но, лунарните месеци во просек се 29,5 дена, што ја прави годината само околу 354 дена. Поради ова, лунарните друштва за време, брзо се оддалечуваа од синхронизацијата со годишните времиња, како резултат на 11-дневниот застој.
Римјаните постојано се обидувале да го изменат овој календар, нередовно додавајќи денови или месеци, но овие непристрасни напори само укажувале на потребата за реформи.
Година на конфузија
Кога Јулиус Цезар ги поминал среќните часови со Клеопатра, римскиот календар заминал од сезоните за околу три месеци. Во исто време, Египет имал 365-дневна година, и уште во третиот век пред нашата ера, тие воспоставиле алатка за систем на скок на секои четири години.
Цезар лесно го усвоил овој систем, но заради тоа тој морал да одреди една „година на збунетост“ за 445 дена. Тоа била 46 п.н.е. и служела за да се поправат претходните несогласувања. Римјаните одлучиле дека денот додаден на престапната година ќе биде точно 29-ти февруари.
Овој стандард беше усвоен ширум светот во 1582 година. Престапна година е секоја која може да се подели по четири, освен на крајот на новиот век, кога сите оние што можат да се поделат со 400 се скокачки години.
Темни пророштва
Според популарните верувања на престапната година, не треба да се започне со сериозен бизнис. Исто така за оваа година, суеверните веруваат дека не треба да стапат во брак затоа што тој ќе заврши неславно, барем така веруваат Грците.
Меѓутоа, ако одлучите да стапите во брак, тогаш би било препорачливо жената да му предложи брак на мажот. Само тогаш, според британската традиција, може да се замоли да го стори тоа затоа што, како родови норми, тие се превртени.
Не е препорачливо да се садат овошја во престапна година, бидејќи, според верувањата ќе дадат плод на секои 4 години. Притоа, ако се садат, треба да се сади во есен, а не во пролет.
А што е со родените на 29 февруари?
Во Ирска, правило е дека сите деца родени на 29 февруари добиваат подарок од 100 фунти. Веројатноста некој да се роди тој ден е 1 на 1000, а во моментов има 4 милиони луѓе родени ширум светот на 29 февруари.
За овие деца се верува дека се креативни, способни и честопати многу уникатни. Да се родиш на 29 февруари значи да се биде обдарен со „шесто сетило“, а овие луѓе се сметаат за среќни и за нив се верува дека често поседуваат некои посебни таленти.
Гинисовата книга на рекорди го запишува и семејството Кеог од Ирска, чии три генерации се родени на 29 февруари. Во гинисовата книга се најде и норвешкото семејство Хенриксен, во кое трите деца им се родени на 29 февруари.
